مسئولیت اجتماعی سازمانی

تعریف مسئولیت اجتماعی (Social Responsibility)

مسئولیت اجتماعی یک نظریه اخلاقی است که در آن افراد نسبت به انجام وظیفه مدنی و اجتماعی خود پاسخگو هستند و بر این اساس اقدامات یک فرد باید به نفع کل جامعه باشد. به این ترتیب باید بین رشد اقتصادی و رفاه جامعه و محیط زیست تعادل برقرار شود. اگر این تعادل حفظ شود، مسئولیت اجتماعی نیز محقق می شود.

بر اساس نظریه مسئولیت اجتماعی تصمیمات و اقدامات باید قبل از اقدام به لحاظ اخلاقی تأیید شوند. اگر این اقدام یا تصمیم باعث آسیب رساندن به جامعه یا محیط زیست شود ، از نظر اجتماعی غیرمسئولانه تلقی می شود.

مسئولیت اجتماعی سازمانی چیست؟ (Corporate Social Responsibility)

مسئولیت اجتماعی سازمانی (CSR) نوعی خودتنظیم کسب و کار با ارزش‌های اجتماعی است. در طرح های CSR ، سازمان ها تلاش می کنند تا به مردم، اقتصاد یا محیط زیست کمک مثبت کرده و اینکه این کمک به چه طریقی باشد، به خلاقیت سازمان وابسته است. در واقع با اجرایی کردن استراتژی های مسئولیت اجتماعی، یک کسب و کار نشان می دهد که در برابر محیط اجتماعی، کارمندان، سهامداران، اقتصاد و… مسئول است.

اتخاذ استراتژی های مسئولیت اجتماعی، تاثیر زیادی در شهرت، القای ذهنیت مثبت برای برند و ایجاد مزیت رقابتی دارد. در واقع سازمان ها برای بقا و ایجاد تمایز با رقبا از این اهرم بسیار مهم استفاده می کنند تا این پیام را برسانند که ما، به عنوان یک کسب و کار تنها در پی کسب سود نبوده و بر موضوعات اجتماعی نیز حساسیت ویژه داریم.

همانطور که داشتن مسئولیت اجتماعی برای تک تک افراد جامعه مهم است، برای یک کسب و کار نیز دارای اهمیت است. فعالیت های CSR می تواند به ایجاد پیوند قوی تر بین کارمندان و شرکت ها کمک کند ، روحیه را تقویت کرده و به کارمندان و کارفرمایان کمک کند تا با دنیای اطراف خود ارتباط بیشتری برقرار کنند.

انواع مسئولیت های اجتماعی شرکتی

CSR به طور سنتی به چهار دسته تقسیم می شود:

مسئولیت زیست محیطی

مسئولیت محیطی به این باور اشاره دارد که سازمانها باید تا حد ممکن رفتار دوستانه با محیط زیست داشته باشند. این یکی از رایج ترین اشکال مسئولیت اجتماعی شرکت است. بعضی از شرکت ها از اصطلاح “نظارت بر محیط زیست” برای اشاره به چنین ابتکاراتی استفاده می کنند.

تمرکز این کسب و کارها بر موضوعاتی مانند کاهش آلودگی ، انتشار گازهای گلخانه ای ، استفاده از پلاستیک های یکبار مصرف ، مصرف آب و ضایعات عمومی است.

فعالیت های خیرخواهانه

سازمانهایی که تحت مسئولیت بشردوستانه و فعالیت های خیرخواهانه اداره می شوند اغلب بخشی از درآمد خود را به این امور اختصاص می دهند. بسیاری از بنگاه های اقتصادی به موسسات خیریه و سازمان های غیرانتفاعی کمک می کنند که با مأموریت های راهنمای آنها همسو هستند ، برخی دیگر به اهداف شایسته ای و اخلاقی که مستقیماً به موضوع کسب و کار آنها مربوط نیست کمک می کنند.

مسئولیت اخلاقی

مسئولیت اخلاقی مربوط به اطمینان از عملکرد یک سازمان به روشی منصفانه و اخلاقی است. سازمانهایی که مسئولیت اخلاقی را در پیش می گیرند ، هدف آنها دستیابی به رفتار منصفانه با کلیه ذینفعان از جمله رهبری ، سرمایه گذاران ، کارمندان ، تأمین کنندگان و مشتریان است.

مسئولیت اقتصادی

مسئولیت اقتصادی عملی است كه یك شركت در تعهد خود در زمینه های ذکر شده در بالا از تمام تصمیمات مالی خود پشتیبانی می كند. هدف نهایی به حداکثر رساندن سود نیست ، بلکه تأثیر مثبتی بر محیط ، مردم و جامعه دارد.

بیشتر بخوانید: پارادایم پایداری مبنای تحول در دیدگاه کسب و کار

مزایای مسئولیت پذیری اجتماعی برای سازمان ها

بیشتر شرکت ها به دلیل محکومیت های اخلاقی و تخلفات زیست محیطی، به پذیرش این مسئولیت هدایت می شوند و انجام این کار می تواند مزایای زیادی به همراه داشته باشد.

مسئولیت اجتماعی سازمانی می تواند یک ابزار قدرتمند بازاریابی و برندینگ باشد و به ایجاد موقعیت مطلوب کسب و کار نزد مصرف کنندگان ، سرمایه گذاران و ذی نفعان کمک کرده و مدیران را وادار به رعایت حقوق تمامی ذی نفعان میکند. مسئولیت اجتماعی از مهم ترین گام ها به سوی پایداری و استمرار یک کسب و کار است.

نمونه مسئولیت اجتماعی سازمانی

CSR استارباکس

استارباکس یک شرکت شناخته شده است که مسئولیت اجتماعی سازمانی را در ارزش های خود داردک که توسط بیانیه زیر مشخص شده است:

“مسئولیت پذیری و پایداری استارباکس در مورد انجام کارهایی است که برای کره زمین و تمامی انسان ها مفید است.”

اقدامات CSR استارباکس شامل موارد زیر است:

کمک های مالی جوانان Starbucks: اعطای کمک هزینه برای الهام بخشیدن و حمایت از اقدامات جوانان.

صندوق آب Ethos: افزایش آگاهی از آب پاک و دسترسی کودکان به آب پاک.

مسئولیت اخلاقی: تعهد در خرید و سرو قهوه ای که از نظر اخلاقی تعهد به کیفیت آن را داریم.  

ساختمان سبز: استفاده از برنامه صدور گواهینامه LEED شورای ساختمان سبز ایالات متحده برای ایجاد طرح های فروشگاهی با انرژی پاک و کم مصرف.

خدمات مشاوره شرکت توسعه کسب و کار راه ایده آل در حوزه CSR:

• طراحی برنامه های حوزه CSR با توجه به ظرفیت های سازمانی
• ارائه برنامه رسانه ای و تبلیغاتی در راستای برندنیگ موفق سازمان
• تهیه اسناد حوزه مسئولیت اجتماعی شرکتی جهت شرکت در جشنواره ها
• کوچینگ CSR: مجموعه ای از فعالیت های بالا جهت دریافت جایزه CSR